De European Research Council (ERC) kent twee ERC Advanced Grants toe aan Guido Bacciagaluppi (Faculteit Bètawetenschappen) en Rebecca Bryant (Faculteit Sociale Wetenschappen). De onderzoeksgelden worden elk jaar toegekend aan uitzonderlijke senior onderzoekers. Het is daarmee één van de meest prestigieuze individuele onderzoekssubsidies.
In totaal reikt ERC aan 218 laureaten een totaalbedrag van 544 miljoen euro uit. Met de beurs, die onderdeel is van het Horizon Europe-programma , krijgen de twee Utrechtse onderzoekers kans om grote projecten vorm te geven die tot wetenschappelijke doorbraken kunnen leiden.
Over de laureaten
Universitair hoofddocent Guido Bacciagaluppi is filosoof van de natuurkunde aan het Freudenthal Instituut. Hij houdt zich voornamelijk bezig met kwantummechanica, inclusief de geschiedenis van het vakgebied.
Gedachtegoed Niels Bohr
De komende vijf jaar zal Bacciagaluppi zich richten op de nalatenschap van Niels Bohr (1885-1962). Deze Deense natuurkundige en Nobelprijswinnaar is zowel binnen als buiten de natuurkunde enorm invloedrijk geweest. Echter, zijn gedachtegoed is volgens Bacciagaluppi ook erg onbegrepen: "Een aantal van zijn geschriften zijn in den treure bestudeerd en andere juist helemaal niet. Dat heeft onder meer geleid tot vooroordelen binnen verschillende onderzoeksgebieden."
In dit ERC-project wil Bacciagaluppi een onbevooroordeelde interpretatie geven van de ideeën van Bohr. Dit zal niet alleen gevolgen hebben voor de filosofie van de natuurkunde, maar ook daarbuiten, zoals in de biologie en de wetenschapsfilosofie.
Het project vindt plaats in nauwe samenwerking met het Niels Bohr Archive in Kopenhagen, dat pas heel recent is begonnen met de digitalisering van zijn collecties. De middelen die nodig zijn voor dit project zijn daarmee nu pas beschikbaar.
Ook ERC Starting Grant voor vakgroep
Bacciagaluppi’s collega Niels Martens , die in dezelfde vakgroep werkt, heeft onlangs een ERC Starting Grant ontvangen voor een project in de filosofie van de kosmologie. Bacciagaluppi: "Utrecht heeft een lange traditie op het gebied van filosofie en geschiedenis van de natuurkunde. Het is geweldig dat we met deze twee beurzen de mogelijkheid hebben om echt iets groots te doen op dit gebied."
Rebecca Bryant , hoogleraar Culturele Antropologie aan de Universiteit Utrecht, heeft ook een ERC Advanced Grant ontvangen. Met deze prestigieuze Europese subsidie van 2,5 miljoen euro gaat Bryant de komende zes jaar onderzoek doen naar infrastructureel imperialisme. In haar onderzoek richt ze zich op infrastructurele investeringen die Turkije doet in landen op de Balkan, de Kaukasus en in Centraal-Azië.
Landen als China, Rusland, India en Turkije hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de infrastructuur van verschillende gebieden en landen. Met dergelijke investeringen willen deze landen zogenoemde soft power-imperia creëren: met zachte hand macht verwerven in de staten waarin geïnvesteerd is. Bryant gaat zich in haar onderzoek richten op Turkije en de infrastructurele investeringen die dit land heeft gedaan in landen op de Balkan, de Kaukasus en in Centraal-Azië. Bryant: "In zes landen gaan we door Turkije gesponsorde megaprojecten bestuderen. We willen bijvoorbeeld weten hoe de ontvangers tegen hun investeerders aankijken. En we onderzoeken in hoeverre de investeringen invloed hebben op de politiek van de ontvangende landen."
Multipolaire wereld
Met haar onderzoek wil Bryant achterhalen wat voor soort macht er ten grondslag ligt aan een multipolaire wereld, een wereld waarin meerdere landen ongeveer even sterk zijn of evenveel invloed hebben. "De leiders van Turkije en China spreken aldoor over een multipolaire wereld. Maar wat betekent dat precies? Naast het formuleren van een antwoord op die vraag wil ik met mijn onderzoeksproject de relatie tussen infrastructuur en imperium theoretiseren, en concepten aanreiken om de nieuwe machtsverhoudingen die vandaag ontstaan te begrijpen. Ik wil dat we het hebben over hoe opkomende machten de wereld opnieuw opbouwen, en waarom we ons daarover zorgen moeten maken."
Veldwerk
De Utrechtse cultureel antropoloog kan dankzij de Europese subsidie twee promovendi en drie postdoctorale onderzoekers aanstellen. "Met dit team kunnen we een jaar veldwerk doen in Turkije en de zes andere landen die deel uitmaken van de studie. Het stelt ons ook in staat een netwerk op te zetten van wetenschappers die werken aan Chinese en Russische of Sovjet-infrastructuurinvesteringen in deze zelfde gebieden."