nieuws

Uit een nieuw onderzoek blijkt dat bijna 70% van de klimaataanpassingsplannen in Europese steden enorme inconsistenties bevat. Dit beperkt de effectiviteit van de aanpak van de toenemende klimaatrisico's ernstig. "Nu Europa twee keer zo snel opwarmt als andere continenten, vormt deze 'aanpassingskloof' een steeds grotere bedreiging voor de 75% Europeanen die in steden wonen", zegt UT-onderzoeker en hoofdauteur Diana Reckien.

Lachgas kennen wij als lachgaspatronen voor bijvoorbeeld slagroomspuiten of als narcosemiddel in het ziekenhuis. Maar lachgas is veel méér dan alleen dat. Zo komt dit krachtige broeikasgas bijvoorbeeld ook vrij bij waterzuiveringsinstallaties en vormt daarmee een bedreiging voor ons klimaat. Onderzoeker Nina Roothans (TU Delft) heeft echter bruikbare strategieën kunnen identificeren om de uitstoot van lachgas te verminderen.

Ontbrekende soorten laten zien dat menselijke invloed op biodiversiteit groter is dan gedacht Een nieuw wereldwijd onderzoek, gisteren gepubliceerd in Nature , laat zien dat in door mensen verstoorde regio's veel inheemse plantensoorten ontbreken op plekken waar ze wel zouden kunnen groeien. Traditionele methoden om biodiversiteit te meten-zoals simpelweg het tellen van aanwezige soorten-geven geen volledig beeld.

Stikstof is een kleuren geurloos gas in de lucht. Hoewel stikstof op zichzelf geen probleem vormt voor mens en milieu, kan het verbindingen aangaan met andere elementen, zoals zuurstof en waterstof. Hierdoor ontstaan stikstofoxiden en ammoniak, die wél schadelijk kunnen zijn. Deze stikstofverbindingen uit landbouw, verkeer en industrie komen in de lucht terecht en slaan uiteindelijk neer op de grond.

Het Noordpoolgebied speelt een centrale rol in het wereldwijde klimaatsysteem. Maar klimaatverandering kan het evenwicht verstoren. Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van het Alfred Wegener Instituut en de Vrije Universiteit Amsterdam heeft een uitgebreide analyse gepresenteerd van de huidige staat van de Arctische koolstofcyclus.

Bosbranden kunnen de hele winter doorsmeulen in boomstammen en wortels. Dat blijkt uit nieuw onderzoek in Nature Ecology & Evolution. Eerder was al bekend dat bosbranden in boreale gebieden kunnen overleven in de winter door te smeulen in veengrond: zogenaamde 'zombiebranden'. Maar een groep wetenschappers van onder meer de Vrije Universiteit Amsterdam ontdekte dat branden de winter ook kunnen doorstaan door te smeulen in boomstammen en wortels.

Met de veldkrekel - het insect van het jaar 2024 - gaat het de laatste jaren bergafwaarts. Uit onderzoek van Joost Vogels van de Radboud Universiteit, Stichting Bargerveen en onderzoekscentrum B-WARE blijkt dat dit met name door een teveel aan stikstof komt.

De uitstoot van CO2 door bosbranden is sinds 2001 wereldwijd met 60% gestegen en is in delen van de noordelijke boreale bossen bijna verdrievoudigd, volgens een nieuwe studie van onder meer VU-klimaatwetenschapper Sander Veraverbeke. De studie, geleid door de University of East Anglia, werd gepubliceerd in Science .

Verschillende experimentele maatregelen die bij Friese boeren werden genomen om onder andere de biodiversiteit in voormalig veengebied te herstellen, lijken niet te werken. Waterniveaus die op drie manieren werden verhoogd, hadden niet het gewenste effect. Dat blijkt uit onderzoek van ecoloog Tom Heuts van de Radboud Universiteit.

Onderzoekers van de Universiteit Twente en de Universiteit van Bayreuth (Duitsland) hebben een nieuwe manier ontwikkeld om gewassen te beschermen zonder microplastics te gebruiken. Hun bevindingen zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Advanced Materials . De duurzame toepassing van gewasbeschermingsmiddelen zoals pesticiden is een van de grootste uitdagingen in de moderne landbouw.

Al ruim anderhalf jaar werken onderzoekers van de TU Delft en het Cambridge University Centre for Climate Repair intensief samen aan baanbrekende technieken om wolken te beïnvloeden in de strijd tegen de opwarming van de aarde. Tijdens een tweedaagse bijeenkomst bespreken de teams hun voortgang. De onderzoekers van Cambridge richten zich op de technische ontwikkeling van een systeem dat zeewater kan vernevelen, waarbij zoutkristallen in de lucht worden gebracht om wolkenvorming te beïnvloeden.

Onderzoekers van de afdeling Chemical Engineering, onder leiding van Georgios Katsoukis, ontdekten hoe de chemische omgeving rond koperelektroden de omzetting van CO2 in mierenzuur dramatisch kan beïnvloeden. Deze ontdekking kan bijdragen aan een verbeterde selectiviteit in CO2-reductiereacties en biedt nieuwe inzichten in hoe we deze processen effectiever kunnen aansturen.

Hittestress en luchtvervuiling teisteren steden steeds vaker. In een nieuw Horizon Europe project zullen onderzoekers een digital twin ontwikkelen die beleidsmakers ondersteunt bij het ontwerpen van veerkrachtige stedelijke gebieden die bestand zijn tegen het veranderende klimaat. Onderzoekers van de TU Delft en 18 andere partners ontvangen de Horizon Europe subsidie voor hun project UrbanAIR.

Door de stijgende zeespiegel zal het aantal scholeksters op drie Waddeneilanden de komende 100 jaar met 56 tot 79 procent extra afnemen. Dat blijkt uit onderzoek van de James Cook University in Australië, waar ook Radboud Universiteit-wetenschappers bij betrokken zijn. Zelfs in een scenario met lage broeikasgasemissies, waarbij de opwarming van de aarde beperkt blijft tot minder dan twee graden, zullen de onderzochte populaties van scholeksters naar verwachting met meer dan de helft afnemen.

Op 5 juli 2024 vertrekken vijf onderzoekers van de Radboud Universiteit naar het échte hoge noorden om onderzoek te doen naar klimaatverandering op Spitsbergen. Een week lang zullen de wetenschappers onder leiding van aardwetenschapper Wytze Lenstra monsters nemen van de zeebodem en de waterkolom in één van de fjorden daar.

De schadelijke gevolgen van medicijnresten in afvalwater worden steeds duidelijker, maar de metingen om te kijken hoeveel resten er in afvalwater zitten, zijn duur en kosten veel tijd. Met een nieuw model dat milieukundige Caterina Zillien van de Radboud Universiteit heeft ontwikkeld, kan net zo goed berekend worden hoeveel medicijnresten er in het afvalwater zitten - én waar ze precies vandaan komen - als wanneer er daadwerkelijke metingen zouden zijn.

Door ons dagelijks handelen op kleine punten te veranderen, is het mogelijk om in korte tijd belangrijke, maatschappelijke ommezwaaien teweeg te brengen - vooral op het gebied van klimaatactie. Een nieuwe IIASA-studie laat zien hoe belangrijk het is om deze dynamiek binnen een breed kader te analyseren, zodat het volledige potentieel ervan kan worden benut om de uitstoot van koolstof terug te dringen.

Met de honderden miljoenen tonnen plastic die jaarlijks worden geproduceerd en gebruikt, is het geen verrassing dat mensen op zoek zijn naar alternatieven. Toch zijn de zogenaamde 'duurzame kunststoffen' nog geen gouden greep, waarschuwen onderzoekers Sara Gonella en Vincent de Gooyert van de Radboud Universiteit.

De dooi van permafrost vormt geen 'tipping point' voor het wereldwijde klimaat. Dat is de conclusie van een internationale groep wetenschappers, waaronder aardwetenschapper Moritz Langer. Permafrost dooit juist in lijn met de opwarming van de aarde. 'Er is geen veilige marge waarbinnen de aarde kan opwarmen, zoals een tipping point suggereert.' Permafrost, permanent bevroren bodems, slaan grote hoeveelheden organische koolstof op in de vorm van dood plantaardig materiaal.