Er zijn extra inspanningen nodig om internationale biodiversiteitsdoelen te halen. Dat blijkt uit internationaal onderzoek, gepubliceerd in Science waar wetenschappers van de Radboud Universiteit bij betrokken zijn. Ook lijkt dat klimaatverandering halverwege de 21e eeuw de belangrijkste oorzaak van de afname van biodiversiteit zou kunnen zijn.
De analyse werd geleid door het Duitse centrum voor geďntegreerd biodiversiteitsonderzoek (iDiv) en de Martin Luther Universiteit Halle-Wittenberg (MLU) en is de grootste modelstudie in zijn soort tot nu toe. ’Door alle wereldregio’s in onze modellen op te nemen, konden we veel blinde vlekken opvullen’, zegt eerste auteur Henrique Pereira, hoofd van de onderzoeksgroep bij iDiv en MLU.
Verlies aan biodiversiteit
Ecosysteemdiensten
De onderzoekers berekenden ook de impact van veranderingen in landgebruik en klimaat op zogenaamde ecosysteemdiensten, oftewel de voordelen die de natuur de mens biedt. ’We zagen dat producerende ecosysteemdiensten, zoals de productie van voedsel en hout, enorm toenamen de afgelopen eeuw. Maar regulerende ecosysteemdiensten, zoals bestuiving, stikstofretentie of koolstofvastlegging, namen af’, aldus ecoloog Jelle Hilbers (Radboud Universiteit). ’We vragen dus meer van de natuur, maar dat gaat mogelijk ook ten koste van de draagkracht van die natuur.’
Toekomstperspectief
De onderzoekers onderzochten daarnaast hoe biodiversiteit en ecosysteemdiensten zich in de toekomst zouden kunnen ontwikkelen. Ze beoordeelden drie veelgebruikte scenario’s - van duurzame ontwikkeling tot een scenario met hoge emissies. Uit de berekeningen blijkt dat toekomstige klimaatverandering in alle scenario’s de biodiversiteit extra onder druk zet. Hoewel veranderingen in landgebruik relevant blijven, zou klimaatverandering halverwege deze eeuw de belangrijkste oorzaak van biodiversiteitsverlies kunnen zijn. Schipper: ’In het meest duurzame scenario dat we hebben ondergezocht - waarin wordt uitgegaan van maximaal 2 graden opwarming en meer duurzaam landgebruik - zien we een herstel van een aantal regulerende ecosysteemdiensten. We zien echter ook dat de biodiversiteit blijft afnemen.’
Volgens de onderzoekers zijn er extra inspanningen nodig om vooruitgang te boeken en de afname van biodiversiteit te stoppen. Zo kan er bijvoorbeeld gekeken worden naar natuurherstel, het (nog) beter beschermen van bestaande natuurgebieden, of maatregelen gericht op meer duurzame productie en consumptie. Hilbers: ’Het goede nieuws is dat we zien dat een scenario gericht op duurzaamheid wel degelijk een verschil maakt voor biodiversiteit en ecosysteemdiensten. Maar we zien ook dat we echt een extra stap moeten zetten om het verlies aan biodiversiteit te stoppen.’
LiteratuurverwijzingPereira et al. (2024). Global trends and scenarios for terrestrial biodiversity and ecosystem services from 1900 to 2050, Science
adn3441 ( https://doi.org/10.1126/science.adn3441 )
Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica , Radboud Institute for Biological and Environmental Sciences , Environmental Science
