In sommige delen van Nieuw-Zeeland worden mangrovebossen gekapt om de ophoping van modder te verminderen doordat de modder naar zee kan spoelen. Aan het eind van de 19e eeuw begonnen Europese kolonisten in Nieuw-Zeeland met grootschalige ontbossing en landbouw, waardoor de hoeveelheid sediment in rivieren toenam. Jarenlang heeft dit ervoor gezorgd dat riviermondingen ’vermodderden’, waardoor mangrovebossen zich konden vestigen en uitbreiden. Maar het kappen van deze mangrovebossen om te voorkomen dat riviermondingen dichtslibben met modder, maakt het probleem juist erger. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
De kap van mangrovebossen zorgt ervoor dat riviermondingen meer modder vasthouden, niet minder.
dr. Danghan Xie
Hoofdauteur
Verrassende resultaten
We waren verrast dat de kap van mangrovebossen de moddervorming in riviermondingen verergert,
zegt hoofdauteur dr. Danghan Xie. Hij voerde dit onderzoek uit als onderdeel van zijn promotieonderzoek aan de Universiteit Utrecht en werkt momenteel aan de Boston University. Mangrovebossen creëren relatief diepe, snelstromende kanalen waardoor sediment naar zee kan stromen. Ze houden ook efficiënt modder vast in de buurt van rivierkanalen, waardoor er minder overblijft om op andere plekken te bezinken. Als je mangrovebossen kapt, kan het sediment delen van estuaria bereiken die voorheen heel weinig sediment ontvingen. Over het algemeen zorgt kap van mangrovebossen ervoor dat riviermondingen meer modder vasthouden, niet minder.
Ongewenste modder
Hoewel mangrovebossen in veel delen van de wereld bedreigd worden door menselijke activiteiten, is de uitbreiding van modderige mangrovehabitats in de ooit zanderige riviermondingen van Nieuw-Zeeland vaak ongewenst. Het onderzoek maakte gebruik van een computersimulatie die rekening houdt met factoren zoals getijden, stromingen, sedimentpatronen en mangrovegroei in Nieuw-Zeelandse riviermondingen. De bevindingen tonen aan dat kustbeheer van ’vermoddering’ waarschijnlijk niet zal werken.
Mangrovebossen zijn een symptoom zijn van een groter probleem - niet de oorzaak.
dr. Barend van Maanen
Coauteur
Symptoom van een groter probleem
We moeten naar het grotere geheel kijken,
zegt Dr. Barend van Maanen van de Universiteit van Exeter. Onze bevindingen tonen aan dat mangrovebossen een symptoom zijn van een groter probleem - niet de oorzaak. In plaats van ons te richten op het kappen van mangrovebossen aan de kust, is duurzamer landgebruik stroomopwaarts de oplossing. Door de hoeveelheid sediment die in rivieren terechtkomt te verminderen, kunnen we zanderige ecosystemen beschermen en de druk voor duur - en mogelijk contraproductief - beheer stroomafwaarts wegnemen.
Publicatie
Xie, D., Schwarz, C., Kleinhans, M.G. et al. Mangrove removal exacerbates estuarine infilling through landscape-scale bio-morphodynamic feedbacks. Nat Commun 14, 7310 (2023). https://doi.org/10.1038/s41467’023 -42733-1