Waarom is de Universiteit Utrecht nog steeds te vinden in de QS Rankings?

De Universiteit Utrecht heeft besloten om niet langer actief deel te nemen aan rankings. Dat betekent dat er geen gebruik wordt gemaakt van de gelegenheid om informatie aan te leveren. Dit besluit heeft al geleid tot het ontbreken van de Universiteit Utrecht in de Times Higher Education (THE) rankings in september 2023. Ondanks dat er geen informatie is aangeleverd, komt Universiteit Utrecht wel voor in de recent gepubliceerde 2024-2025 QS Ranking , op plek 105.

Hoewel de Universiteit Utrecht (UU) geen informatie meer aanlevert voor de rankings van QS, blijven zij ons wel rangschikken. Daarom komt de UU op dit moment nog steeds voor in de QS-ranking, net als in die van ShanghaiRanking, CWTS Leiden, NTU en anderen. Vorig jaar is de samenwerking met QS beëindigd, maar het hangt van het beleid van QS af hoe lang UU nog in deze ranglijst zal verschijnen.

Voor de ShanghaiRanking verstrekken universiteiten geen informatie; in plaats daarvan baseert deze ranking zich op openbare en betaalde bronnen. Dit verklaart waarom de UU nog steeds op de ranglijst kan staan. In veel opzichten is het onduidelijk hoe deze ranglijsten precies werken, en dit is daar een voorbeeld van. In ieder geval zal de UU geen informatie aanleveren voor rankings die niet verenigbaar zijn met de principes van open science die de UU uitdraagt.

Waarom kiest de UU ervoor om niet meer mee te werken aan rankings?

Het is een bewuste keuze van de UU om geen gegevens meer aan te leveren voor rankings:
  • Inzetten op samenwerking : Rankings leggen te veel nadruk op scoren en competitie, terwijl we juist willen inzetten op samenwerking en open science.
  • Complexiteit van kwaliteit : Het is vrijwel onmogelijk om de kwaliteit van een gehele universiteit met alle verschillende opleidingen, vakgebieden en vormen van impact in één getal te vangen.


  • Twijfelachtige methoden : Onderzoek laat zien dat rankings vaak gebaseerd zijn op gegevens en methoden waar veel op af te dingen valt. Zo moeten universiteiten zelf veel tijd steken in het aanleveren van de juiste informatie en zijn methoden niet transparant.

Kracht in eenheid

Het besluit om niet langer mee te werken aan rankings, is genomen in het kader van Open Science en de cultuuromslag naar erkenning en waarderen. De UU staat, net als veel andere Nederlandse en internationale universiteiten, al lange tijd kritisch tegenover rankings. De beslissing van de UU om niet langer actief deel te nemen is in lijn met onze waarden en ambities en waar we voor staan in de (inter)nationale academische gemeenschap.

Ook andere Nederlandse universiteiten denken na over hun deelname aan rankings. Zie het adviesdocument (pdf) dat de Nederlandse Universiteiten (UNL) gezamenlijk hebben opgesteld over de effecten van rankings op de academische gemeenschap en hoe we daarmee om moeten gaan. We zien ook een internationale beweging die zich verzet tegen de dominantie van rankings, bijvoorbeeld bij More than Our Rank en COARA.

Het is cruciaal dat universiteiten zich verenigen in het verantwoord omgaan met rankings. We moedigen studenten aan om de inhoud en aard van opleidingen te vergelijken en onderzoekers om zich te richten op de kwaliteit van onderzoeksprogramma’s.

Heeft dit besluit invloed op de kansen om een verblijfsvergunning voor het oriëntatie-/zoekjaar te krijgen?

Voor recent afgestudeerden van de UU worden ranglijsten niet meegenomen in de afweging om in aanmerking te komen voor het visum voor het oriëntatie-/zoekjaar. Voor afgestudeerden van aangewezen buitenlandse onderwijsinstellingen wordt gekeken naar de ranking van je eigen universiteit. Dit betekent dat het ontbreken van een ranking van de UU geen invloed zou moeten hebben op je aanvraag voor een verblijfsvergunning voor het oriëntatie-/zoekjaar. Het aanvragen van een werkvisum in niet-EU-landen kan worden beïnvloed door een ranking, maar we hebben op dit moment nog geen enkel geval gezien waarin het ontbreken van de ranking van de UU van invloed was op de aanvraag van een werkvisum voor een afgestudeerde.

Wat doet dit besluit met de aantrekkelijkheid van de UU voor (international) studenten en medewerkers?

Voor sommige mensen kan de afwezigheid van de UU in ranglijsten hun beeld van de universiteit beïnvloeden. Hoewel we begrijpen dat het in veel gevallen de norm is om naar de ranglijsten te kijken, vooral voor internationale studenten, hopen we dat mensen ervoor kiezen om aan de UU te studeren, werken of samenwerken op basis van inhoud en kwaliteit, en niet op basis van een plek in een ranglijst met beperkingen. We blijven studenten adviseren om de inhoud en aard van opleidingen te vergelijken. Er zijn tools beschikbaar om dit op een verantwoorde manier te doen, bijvoorbeeld U-Multirank.

We adviseren onderzoekers en potentiële partners om de aard van onderzoeksprogramma’s, onze academische cultuur en werkomstandigheden in overweging te blijven nemen. We vertrouwen op de kennis en het kritische vermogen van onze partners en verwachten niet dat een plaats op een ranglijst onze internationale relaties zal beïnvloeden. De UU blijft een goede keuze, nu en in de toekomst.