Mensen zijn al eeuwen manieren aan het zoeken om hun uiterlijk te beïnvloeden: sporten, make-up en de laatste decennia is de plastische chirurgie stevig in opkomst. Inmiddels is het een miljardenindustrie en ondergaan consumenten behandelingen vanwege esthetischeof gezondheidsredenen (na een ongeluk of bij ziekte bijvoorbeeld). Met een achtergrond in de psychologie en expertise op het vlak van consumentengedrag, wilde onderzoeker Fabienne Krywuczky in kaart brengen waarom mensen kiezen voor plastische chirurgie, vooral als manier om zichzelf te veranderen.
Meer dan uiterlijk: het draait om het zelf
Ten eerste laat ze zien dat vrouwen die borstkanker hebben gehad, vaker kiezen voor reconstructie met eigen lichaamsweefsel in plaats van implantaten. Dit doen ze vooral wanneer de acute medische fase voorbij is. Dit doen ze niet vanwege hun esthetische overwegingen, maar omdat het gebruik van eigen weefsel beter helpt om het gevoel van ’zichzelf zijn’ terug te vinden.Sociale paradox
In haar proefschrift onderzocht ze bovendien hoe de samenleving reageert op mensen die een plastische ingreep hebben ondergaan. Ze concludeert dat consumenten die hiervoor kiezen vaak als narcistisch, oppervlakkig en onzeker gezien worden. Dit kan vervolgens leiden tot sociale uitsluiting in werken privérelaties. Met name vrouwen worden beoordeeld als minder competent. Minder zichtbare of ingrepen van medische aard roepen dan weer minder weerstand op dan esthetische ingrepen zoals lipfillers en botox. Krywuczky spreekt van een ’sociale pardadox’: "Dit soort ingrepen wordt door consumenten vaak gezien als een poging tot zelfverbetering. Maar paradoxaal genoeg straft de samenleving deze poging soms hard af."Genuanceerde beeldvorming
De onderzoeker benadrukt het belang van psychologische en empathische begeleiding in het medische traject: artsen en consulenten zouden niet alleen de fysieke, maar ook de psychologische gevolgen van ingrepen moeten bespreken. Daarnaast pleit ze voor mindere stereotiepe en sensationele berichtgeving in media over plastische chirurgische ingrepen. Dit zou voor meer nuance zorgen en stigmatisering tegengaan.Ze promoveert op 16 juni bij de School of Business and Economics. Haar volledige proefschrift vind je hier.
