Met het innovatieve onderwijsconcept Challenge-Based Learning (CBL) leiden we aan de TU/e de ingenieurs van de toekomst op. CBL heeft sinds dit collegejaar een grotere rol in het lesprogramma van al onze bacheloropleidingen. Met een serie verhalen geven we een gezicht aan de onderwijsvorm die studenten - en docenten - soms uit hun comfortzone haalt, maar vooral voorbereidt op de uitdagingen die ze als ingenieur zullen tackelen. In deze aflevering: CBL-vakken geven docent Dirk Fahland veel voldoening en stof tot nadenken.
Ook docenten zijn nooit uitgeleerd. Toen universitair hoofddocent Dirk Fahland een jaar of zeven geleden het vak Data Challenge bedacht, samen met andere docenten van de faculteit Mathematics & Computer Science, kostte dat de nodige kruim. Want dit moest geen klassiek vak worden, waarbij de docent in grote collegezalen de theorie uit de doeken doet voor een groep studenten. En waarbij de studenten achteraf via een tentamen laten zien dat ze de stof begrepen hebben. Nee, studenten moesten zelf aan de slag, in groepjes, met praktijkopdrachten. Het heette toen nog geen Challenge-Based Learning, maar dat was het wel.
Fahland moest nieuwe methodes uitdokteren om studenten zelf te laten uitvinden wat ze nodig hebben om een probleem op te lossen. Ze niet meer aan de hand nemen. Ze laten worstelen, en niet met de oplossing komen. Wel met een luisterend oor en voorzichtig advies waarmee ze zelf weer aan de slag gaan.
Steeds meer CBL
Drie jaar op rij krijgen bachelorstudenten Data Science het vak Data Challenge, en elk jaar wordt de opdracht meer CBL - uitdagender, meer open. "Ze starten in het eerste jaar als student die weinig weet van data science en groeien uit tot een professional die met echte data voor echte stakeholders aan echte problemen kan werken", zegt Fahland.In het derde jaar krijgen ze van een bedrijf of een overheidsinstantie een open probleem voorgelegd. Met een bijbehorende dataset gaan ze hiermee in groepen zelfstandig aan de slag.
Wat is het probleem
Fahland: "Ze leren niet alleen hoe ze naar de databestanden moeten kijken, maar leren vooral goed nadenken en zoeken naar wat nou echt het probleem is. Data lost niet alles op, ze moeten aanvullende kennis gebruiken. Het zijn echte, moeilijke, en onoplosbare problemen waaraan ze werken. Problemen die ze later op de werkvloer ook voor hun kiezen krijgen. Je krijgt een taak, tijd en budget. Daar moet je het mee doen en daar iets van betekenis uit halen."Mentale fases
Feedbacksessies
Elke week zijn er feedbacksessies, waar ze hun voortgang en problemen met de docenten kunnen bespreken. "Waar we over praten, bepalen de studenten. We discussiëren over dingen die anders moeten. Ik krijg gaandeweg inzicht in waar ze mee bezig zijn. Voor mij is dit het leukste onderdeel."Zo’n grote groep studenten kun je niet in je eentje begeleiden, dat moet je een in team doen.
Universitair hoofddocent Dirk Fahland
Het aantal studenten dat dit vak volgt, ligt gemiddeld rond de honderdvijftig. "Dat is een grote groep, en dat kun je niet alleen, dat moet je in een team doen. De contactmomenten met de groepen doe ik samen met vijf andere docenten en acht tutoren. De tutoren zijn masterstudenten die dit vak al eens gedaan hebben. Zij weten precies waarop ze moeten letten."
Meer manager
"Ik voel me vaak meer een manager dan een docent om alles in goede banen te leiden. Dat ligt niet elke docent. En dat maakt CBL-onderwijs aan grote groepen een uitdaging. Ik denk dat er meer aandacht moet komen voor hoe we onze docenten hierop voorbereiden."Wat is Challenge-Based Learning?
In dit innovatieve onderwijsconcept werken studenten samen om te ervaren hoe hun discipline kan bijdragen aan het oplossen van uitdagingen uit de wereld om ons heen. Ze leren daarbij welke kennis en expertise daarvoor nodig is en kunnen de opgedane kennis direct in de praktijk toepassen én verdiepen door te studeren of op onderzoek uit te gaan.Samen met studenten van andere disciplines, maar ook met stakeholders uit het bedrijfsleven, overheid of wetenschap leren studenten te denken op systeemniveau. Ze leren daarbij ook verschillende andere competenties zoals samenwerken, communiceren, plannen en organiseren. Studententeams zijn de plek bij uitstek waar studenten deze vaardigheden kunnen opdoen.
Er zijn groepen die nooit naar de instructielessen komen, vertelt Fahland. "Die leveren iets in, maar halen vaak geen voldoende. Dan hebben ze bijvoorbeeld hard gewerkt aan een idee dat niet bij de data past. Als ze niet komen opdagen om hun ideeën en voortgang te bespreken, kunnen we ze niet bijsturen."
Het gaat niet om het oplossen van het probleem. Het gaat om het leren kijken naar een probleem, en daarover met elkaar communiceren.
Docent Dirk Fahland
Geen ’her’
"Ik vertel de studenten aan het begin wat ze moeten doen om dit vak te halen, en waarschuw ze voor de valkuilen. Er is geen ruimte voor een ’her’ in dit vak, dus dat betekent dat ze het hele vak opnieuw moeten doen in het jaar erop. De tweede keer zie je dat ze het snappen, en zelfs leuk vinden. En het dus ook halen."Fahland heeft zelf ook moeten wennen aan CBL-onderwijs, maar geniet nu vooral van de interactieve werkvorm. "Ik zie studenten skills leren die ze niet uit een tekstboek kunnen halen. Ze leren hoe ze problemen moeten analyseren, hoe ze in structuren kunnen denken. Het is leuk om te zien hoeveel ’aha’-momenten te hebben. Ik heb het gevoel dat ik ze verder help in het groeien als professional."
Theorie voorschotelen
Hij realiseert zich dat niet alle studenten dol zijn op CBL-onderwijs. "De een vindt het fantastisch, de ander wil gewoon slide voor slide de theorie voorgeschoteld krijgen. Ik merk dat ik zelf minder in de klassieke setting wil doceren. Ik wil geen definities meer voorlezen voor een collegezaal, dat kunnen studenten thuis zelf lezen. Ik wil de discussie aangaan met studenten. Dat geeft stof tot nadenken, ook voor mij."Uit onze strategie: over Challenge-Based Learning
In onze onderwijsvisie staat Challenge-Based Learning (CBL) centraal. In dit innovatieve onderwijsconcept werken studenten samen in interdisciplinaire teams om te ervaren hoe hun discipline kan bijdragen aan het oplossen van uitdagingen uit de wereld om ons heen.In september 2023 starten we met het Bachelor College 2.0, waarin CBL een belangrijke rol speelt. Hiermee bereiden we onze ingenieurs van de toekomst voor op het vinden van oplossingen in een snel veranderende wereld en het nemen van een verantwoordelijke rol in de samenleving. Challenge-Based Learning valt binnen Strategie 2030 onder het thema Talent. Lees meer hierover in onze onderwijsvisie.
