Met grote bezorgdheid volgt de Universiteit Utrecht de ontwikkelingen in Israël en de Palestijnse Gebieden*. We zijn ons ervan bewust dat de situatie pijn, bezorgdheid en machteloosheid met zich meebrengt voor velen, zowel binnen als buiten onze universitaire gemeenschap.
Van het College van Bestuur
Als College van Bestuur ontvangen we veel reacties en verzoeken om steun uit te spreken voor een van beide partijen in dit conflict.
Als universiteit delen we de zorgen over de situatie. We hopen dat de spiraal van geweld - en daarmee het menselijk leed - zo snel mogelijk eindigt.
We zien het, als College van Bestuur, als onze kerntaak om ons in te zetten voor het welzijn van onze studenten en medewerkers, waarvan in het bijzonder UU’ers met (familie)banden met Israël of de Palestijnse Gebieden, hier in Nederland. Daarom lag onze prioriteit na zaterdag 7 oktober op de veilige terugkeer van studenten die zich in het gebied bevonden.
We vinden het essentieel dat de universiteit een veilige plek is en blijft voor al onze studenten en medewerkers, ongeacht hun afkomst, achtergrond of politieke overtuiging. We bewaken en faciliteren het onafhankelijk denken, kritische debat en analyse, in de hoop dat dit resulteert in oplossingen, innovaties en ideeën over hoe het anders kan. We moedigen onze wetenschappers ook aan hun expertise te delen met de maatschappij, omdat ze een belangrijke rol spelen in de duiding van het voortdurende conflict.
We begrijpen de oproep tot stellingname. Toch is dat niet onze rol als UU. Wij zijn een universiteit, geen politiek instituut. Wel is het zo dat wij bewegen binnen de kaders van de zogeheten ’open samenleving’. Binnen deze kaders zijn er verschillende posities mogelijk.
Op veel plekken binnen de universiteit zien we dat er met respect voor elkaars standpunten en gevoelens het gesprek over de recente ontwikkelingen wordt gevoerd. Tegelijkertijd krijgen we ook signalen dat het debat verhardt. We doen daarom een dringend beroep op onze hele gemeenschap om de rust en eenheid te bewaren met aandacht en respect voor elkaar. Er is binnen de Universiteit Utrecht altijd ruimte voor verschillende (wetenschappelijke) perspectieven en gevoelens. Oproepen tot haat, geweld, onverdraagzaamheid of oproepen die anderszins die kaders van de open samenleving overschrijden, passen daar vanzelfsprekend niet bij. Het open gesprek met elkaar (blijven) voeren is extra belangrijk nu het geweld en de onderlinge spanning oploopt. We hopen dat deze respectvolle dialoog ook bijdraagt aan het doorbreken van een spiraal van verdere polarisatie.
In onderstaand artikel vind je tips en handvatten voor het voeren van een respectvol gesprek over een gevoelig onderwerp op basis van de inzichten van onze eigen wetenschappers achter TerInfo ; een project van de Universiteit Utrecht dat docenten helpt terrorisme, politiek geweld en andere disruptieve gebeurtenissen bespreekbaar te maken. De adviezen zijn zowel bruikbaar in de onderwijssetting als voor het gesprek bij de koffieautomaat.
Blijf met elkaar in gesprek
De emoties rondom het huidige conflict in Israël en de Palestijnse Gebieden lopen hoog op en dat kan zich ook vertalen naar gesprekken en discussies binnen onze universiteit of er juist voor zorgen dat collega’s en (mede)studenten het gesprek volledig uit de weg gaan. Bedenk dat deze emoties zowel bij jezelf als bij de ander voortkomen uit bijvoorbeeld eigen overtuigingen, persoonlijke banden met een van de gebieden, of de angst die gewelddadige conflicten in het algemeen met zich meebrengen.
Daarnaast is het goed om te beseffen we als mens van nature streven naar een consistent wereldbeeld. In conflictsituaties worden nuances, feitelijkheden en tegenstrijdige inzichten al snel onderdrukt om een eenvoudiger, moreel duidelijk beeld te behouden. Volgens de onderzoekers van TerInfo zouden we ons, in plaats van anderen ons wereldbeeld op te dringen, bewust moeten zijn van de disbalans en compassie moeten tonen met slachtoffers aan beide zijden van een conflict, ook wanneer we in gesprek gaan.
Realiseer je ook dat de huidige situatie voor studenten en collega’s die zich verbonden voelen met Israël of de Palestijnse Gebieden, zeker als daar familie of andere dierbaren verblijven, echt verschrikkelijk is. Het kan zijn dat collega’s of (mede)studenten zich daardoor emotioneler voelen en/of concentratieproblemen, rusteloosheid en/of slaapproblemen ervaren. Hoe meer betrokkenheid iemand ervaart bij het conflict, hoe heftiger dit kan worden ervaren. Als je zelf dergelijke problemen ervaart, kijk dan onderaan dit artikel voor de ondersteuning die vanuit de universiteit beschikbaar is.
Schroom niet om een collega of (mede)student te vragen hoe het met ze gaat. Zeker als je weet dat iemand geraakt wordt door het conflict. Probeer daarbij te luisteren zonder direct jouw mening te geven.
We kunnen het ons voorstellen dat het als docent extra lastig is wanneer de discussie wordt gevoerd in jouw college(zaal). Het belichten van de verschillende standpunten kan de suggestie wekken dat je ergens vóór of tegen bent. De discussie bewust niet aangaan, kan echter weer de schijn wekken dat je geen kleur bekent. Je doet het wellicht nooit goed. Uiteraard zal het verschillen per persoon hoe je hiermee omgaat en wat het met je doet.
Dit artikel van TerInfo biedt hulp over hoe je het conflict kunt bespreken met studenten in je college en vind je handvatten over hoe je je kunt voorbereiden op gesprekken. Op de website van TerInfo vind je do’s and don’ts bij het bespreken van een onderwerp met studenten die emotioneel sterk betrokken zijn. Ook lees je er tips voor het omgaan met controversiële onderwerpen in het algemeen.
Pedagogische tips
Naast bovengenoemde informatie, kunnen de volgende pedagogische tips een handvat bieden.
- Als je dit onderwerp bespreekt in een (werk)college, spreek dan vooraf met elkaar af hoe je dit gesprek gaat voeren. Vraag de studenten welke gespreksregels zij belangrijk vinden. Je mag met elkaar van mening verschillen, maar wel met respect voor de mening van de ander. We zijn een academische gemeenschap en verschil van mening hoort erbij, maar het is belangrijk in dialoog te blijven.
- Werkvorm: Houd het simpel. Vraag studenten eerst hun eigen perspectief op te schrijven, en die daarna in tweetallen uit te wisselen. Ga vervolgens pas het gesprek aan met de hele groep. Overweeg of je dit gesprek in een grote collegezaal wil voeren of liever in kleine werkgroepen. Dat laatste kan een veiligere omgeving zijn voor het gesprek. Beter is het gesprek in kleine werkgroepen te houden waar hopelijk al een band met de studenten is opgebouwd.
- Zorg voor gebalanceerde taal waarbij je recht doet aan het slachtofferschap van beide kanten (ook als je dit zelf door je eigen morele positie of achtergrond heel moeilijk vindt). Onder onze studenten zijn alle perspectieven vertegenwoordigd en iedereen moet zich op de UU veilig kunnen voelen. Als wij met elkaar niet de open dialoog kunnen aangaan, waar dan wel?
- Voor studenten die zich sterk met Israël en/of de Palestijnse Gebieden identificeren is dit echt verschrikkelijk. Probeer hoopvol af te sluiten. Dit doe je bijvoorbeeld door met studenten te spreken over initiatieven die zich inzetten om vreedzaam samen te leven en/of rechtvaardigheid.
- Begin altijd door heel kort te wijzen op wat officieel de standpunten zijn van bijvoorbeeld van Nederland, de Europese Unie, de Verenigde Naties en internationale gemeenschap. Studenten moeten dat weten, want dat zijn de rechtstatelijke en internationaalrechtelijke kaders en die scheppen feiten, of we dat willen of niet. Als leiders als Netanyahu of Biden zeggen dat er sprake is van een oorlog, dan heeft dat betekenis volgens het internationaal recht en schept dat nieuwe regels.
- Leer studenten ’vreedzaam vechten’ als zij hun stem willen laten horen of in actie willen komen. Binnen een democratie zijn er allerlei mogelijkheden om dat doen. Denk bijvoorbeeld aan: je als vrijwilliger aanmelden bij het inpakken van hulpgoederen; politiek betrokken raken of een evenement organiseren.
Wil je een bijeenkomst, lezing, debat, demonstratie of andere activiteit organiseren naar aanleiding van de situatie in Israël en de Palestijnse Gebieden? In het belang van de veiligheid vragen we organisatoren dit vooraf en tijdig te melden bij security@uu.nl. Samen kan worden nagegaan of/welke risico’s er wellicht zijn en welke maatregelen genomen kunnen worden om de risico’s te verminderen.
Verder praten? Of heb je hulp nodig?
De Universiteit Utrecht zet zich in om iedereen te steunen die direct of indirect door deze gebeurtenissen wordt geraakt. We bieden onze studenten en medewerkers graag ondersteuning hierbij. Ben je student en zoek je informatie, advies of begeleiding, kijk dan op de pagina Bij wie kan ik terecht? om te zien bij wie je terecht kunt. Medewerkers die zich zorgen maken kunnen ondersteuning zoeken bij hun leidinggevende en Bedrijfsmaatschappelijk werk (intranet, inlog vereist).
*In de woordkeuze houdt de UU zich aan de rechtsstatelijke kaders die in Nederland gelden.
